Kitap İncelemeleri: 21. Yüzyıl İçin 21 Ders

21. yüzyıl için 21 ders; Sapiens ve Homo Deus kitaplarıyla bilinen Yuval Harari’nin son kitabı. İlk kitabında insanlığın tarihini, ikincisinde ise geleceğini işleyen Harari, bu kitapta bugünün ve yakın geleceğin konularını ele almakta. Bu kitabın benim adıma önemi ise, Harari’nin yazarlık stratejisine antipati duymamı engellemesi oldu. Keza ikinci kitabı olan Homo Deus sıklıkla Sapiens’i tekrarlamaktaydı ve açıkçası ütopik-distopik ögelerin fazlalığı, kitabın gerçekçilik boyutuna zarar veriyordu. 21. Yüzyıl için 21. Ders bu noktada içeriğiyle, Harari’nin kendi alanında orijinal işler sunabilmesi açısından muhtemelen benim gibi pek çok okuru geri kazandı.

Harari bu kitapta bir alana odaklanmak yerine dünya düzenini oluşturan bütün ögelere yer vermiş durumda. Uluslararası ilişkiler, tıptaki gelişmeler ve eğitimin geleceği gibi pek çok konuya yer veren yazar, böylece dünyadaki olup bitene kadar bir fikir ve felsefe sahibi olmayı amaçlamakta. Konu başlıklarının derinlemesine incelendiğini söyleyemeyiz, bu nedenle gelişmeleri uzmanlık seviyesinde gözlemlemek isteyenler hayal kırıklığı yaşayabilir fakat “dünyayı anlama kılavuzu” olarak bakarsanız iyi bir yardımcı kaynak olabilir. Açıkçası bütün konulara teknik açıdan derinlikli yaklaşsaydı işlevselliği azalabilirdi. Çünkü o durumda sayfa sayısı ve içeriği farklı boyutlara ulaşacaktı. Bununla birlikte, siyasi zemini oluşturan konularda yine de önemli analizlerinin olduğunu söyleyebiliriz. Burada biraz da tarihçi kimliği ön plana çıkmış durumda. Geçmişteki benzer olayları kıyaslayan Harari, bu kıyaslamadan aldığı notlarla yakın geleceğe dair gerçekçi ve üzerinde düşünülmesi gereken sonuçlar çıkarmakta.

“Bu kitabı okumak bana ne katar?” sorusuna değinecek olursak, 21. Yüzyıl İçin 21 Ders sayesinde dünyadaki var olan gelişmeleri ve bunların birkaç sene içerisinde nereye evrilebileceğini görmeniz mümkün. İçeriklerimizde de dile getirdiğimiz gibi dünya şu anda bir geçiş evresinde ve Harari de bu geçiş evresinde bayrağı önde taşıyanlardan olmak için gerekenleri iyi bir özetle aktarmış. Homo Deus kitabından farklı olarak, orada çok uzun süre sonraki aşamasını anlattığı teknolojileri (biyomühendislik çalışmaları, yapay zeka vb.) burada altyapısal olarak ele alması da kitabın verimliliğini ve keyfini Homo Deus’a nazaran artırmakta.