Sosyal Bilimlerde Araştırma Konusu: Whistlebrowing

Dilimize bilgi uçurma olarak çevrilen whistlebrowing, çalışanların şirket içi bilgileri dışarı yaymasına verilen bir isim. Genellikle şirketten ayrılan ya da ayrılmaya meyilli kişiler tarafından yapılmakta. Bunun sebebi ise genellikle idealistlikle ilgili. Çünkü yayılan bu bilgiler firmaların çeşitli hile ve usülsüzlüklerine odaklanıyor. Yaptıkları uzun bir araştırma sonucunda bunu dosya haline getiren çalışanlar da bir süre sonra bazen çeşitli medya kuruluşları bazen de kendi açtıkları platformlar yoluyla bunları kamuoyuna aktarıyorlar.

Whistlebrowing adı verilen bu durumun özellikle 2010’lardan sonra yayılması ise elbette dijital medyanın yaygınlaşmasıyla ilgili. Geleneksel medyada hızlı bir şekilde masa altı edilebilecek olan bu veriler, dijital mecralar yoluyla kısa sürede çok geniş çevrelere yayılabiliyor. Nitekim Edward Snowden gibi pek çok örnekte bunu gördük. Burada sosyal bilimler için araştırma konusu ise, yeni jenerasyonun bu durum karşısında verdikleri refleks. Dijital mecralar elbette bunların duyurulmasında önemli rol oynadı fakat burada çalışanların içsel motivasyonu da ayrı bir araştırma konusunu oluşturuyor. Bu idealistlikle verileri paylaşıp büyük bir riski göze almak aslında detaylıca incelenmeyi gerektiriyor. Muhtemelen yeni çağın getirdiği “indie” kültürü kendisini gösterse de bunun hangi noktalara evrileceği büyük bir merak konusu. Bu noktada sizler yapacağınız çalışmalarla bu konuda rapor hazırlayabilir ve psikolojiye dair önemli bir çalışma yapmış olabilirsiniz. Bu çalışma, kapsamına bağlı olarak insanların düşüncelerini anlamaya yönelik önemli bir kaynak oluşturabilir.

Ülkemizde bu gibi çalışmalar pek göz önünde bulundurulmasa da özellikle Batı Avrupa ve Amerika’da spesifik alanlar hep çok önemlidir. Bunu mühendislikten psikolojiye dair her alanda düşünebilirsiniz. Niş alanlarda rekabet olmadığı için bu alanlarla ilgilenen insanlar veriye ihtiyaç duyar. Dolayısıyla bu konuda sunulan sınırlı sayıdaki veriler de hak ettiği ilgiyi görürler. Bu sebeple, eğer Sosyoloji, Psikoloji ve Felsefe gibi alanlarda çalışma yapmak istiyorsanız Whistlebrowing iyi bir başlangıç noktası olabilir.