Veri ve Hukuk

Yapılan araştırmalara göre; son 10 yılda üretilen veri miktarı, tarih boyunca üretilen veri miktarına eşit. Bunun en büyük sebebi elbette internet. Yaş ayırt etmeksizin artık herkes bir şekilde bu dünyanın içinde. Dolayısıyla üretilen veri miktarı da tarihte göremediğimiz miktarlara ulaşmış durumda. Bu durum pek çok bölümü yakından ilgilendiriyor, bunlardan birisi hukuk. Özellikle de bu verilerin işlenmesi konusunda pek çok hukuki tartışma yaşanıyor ve yakın gelecekte bu tartışmalar daha da artacak. Ülkemiz özelinde bakarsak KVKK (Kişisel Verilerin Korunma Kanunu) bu konuda yapılan hamlelerden birisiydi fakat henüz yolun çok başındayız. KVKK kapsamında şirketlerin sizin bilgilerinizi dışarıya yayması engelleniyor fakat çerezler yoluyla verilerinizi işleyebilecekler.

Nesnelerin İnterneti ve Yapay Zeka gibi teknolojiler hayatımıza girdikçe veri işleme konusunda bu gibi pek çok hukuki problemlerle karşılaşacağız. Şu anda yaşanan bir örneği de sunabiliriz: Uçak bileti almak için bir hava yolu şirketinin sitesine girip Buenos Aires uçağına koltuk seçtiniz diyelim. Eğer bunu 1-2 kere yapıp sekmeyi kapatırsanız sonrasında biletlere baktığında arttığını göreceksiniz. Çünkü o anda sistem şu mesajı işliyor: “Bu müşteri Buenos Aires gibi niş bir yere birden çok kez bakıyorsa demek ki gidecek, bu durumda maksimum fiyatla satın alsın.” Bu durum, şu anda bile tartışma yaratırken yakın zamanda daha ileri boyutlarıyla karşılaşacağız. Bu tartışma alanlarında şu soru gündeme gelecek: “Yaşamınızı kolaylaştıran veri işleme teknolojisinin aynı zamanda her şeyinizi bilmesi kabul edilebilir mi?”

Elbette bunu cevaplamak normal bireylerin elinde olmayacak fakat bunun hukuki zemininin oluşması gerekecek. Şu anda hangi teknolojinin hangi boyutlarda kullanılacağı tam olarak öngörülemediği için hukuki tarafta gelişme kat edilmesi gereken uzun bir yol var. Bu süreçte önünüzde iki yol bulunuyor: Konuyla ilgili regülasyonların hazırlanmasında görev alabililir ya da şirketler adına çalışıp boşlukta olan yasalar üzerinden veri işleme sürecinin stratejisini belirleyebilirsiniz. İkincisini yapabilmek için mümkün olduğunca psikoloji üzerine okuma yapmanız gerekiyor. Çünkü insanlar bu alanda yapılan çalışmalara karşı daha çabuk reaksiyon vereceği için farklı planlar geliştirmeniz gerekecek