Hayali Röportaj: Bill Gates ve Elon Musk

Hayali Röportaj adını verdiğimiz bu köşemizde, alanında öncü isimlerin yazılı ya da sözlü çeşitli söylemlerini derlemekteyiz. Bu konuşmalar için oluşturduğumuz sorularla da okuyucular için farklı bir konsept oluşturmayı planlıyoruz. Bu kapsamda, hayali röportajlarımızın ilk konukları dünyanın teknolojideki değişiminde büyük pay sahibi olan Bill Gates ve Elon Musk! Keyifli okumalar dileriz..

Karşımda ABD'nin yetiştirdiği en büyük girişimcilerden ikisi dururken ilk olarak buna değinmem şaşırtıcı olabilir fakat ben Çin'in yaptığı atakla ilgili görüşünüzü almak istiyorum. Biliyorsunuz Zuckerberg de yabancı dil olarak Çince öğrendi hatta bu konuda pişmanlık duyduğunuzu da belirtmiştiniz. Bill Gates; kendi gözünden Çin'deki inovasyon atağını nasıl görüyor?

Bill Gates:: Çin'in daha temel araştırmalara yatırımı artırması çok güzel olay. Tıp ve bilgisayar bilimi ayırt etmeksizin üniversitelerin güçlenmesine yardım etmesi inovasyonu kuşkusuz ki hızlandıracaktır.

Başkan Xi inovasyonun önemi hakkında sıklıkla konuşmakta. Bu durum Çin'e büyük katkı sağlayabilir. Öte yandan, hükümetin yani siyasetin inovasyonla olan bağlantısı konusunda dikkatli olmalılar çünkü siyasetin inovasyonla iç içe olmasının kötü sonuçlar doğurabileceğini düşünüyorum.

Sizi bu konuda endişelendiren nedir peki?

Bill Gates: Örneğin Japonya'da bazı spesifik amaçlar belirlendi ve bu amaçları kapsayan projelerini "5D projesi" olarak adlandırdılar ve bu yanlış bir yoldu. Aslında 1980'lerde Amerika'da "Evet, Japonya bizden daha iyi; bir şeyleri yapmayı bizden daha iyi biliyorlar" düşüncesi vardı. Ayrıca yapay zeka projelerini bizden daha iyi planladılar ve HD televizyon üretme konusunda da bizden daha iyiler. Yine de bunları siyasetle birleştirmenin, projelerinin potansiyeline zarar verdiğini düşünmekteyim.

O dönemler için Amerika'nın gerileme dönemiydi diyebilir miyiz sizce?

Bill Gates: Dışarıdan bakılınca ABD için bu bir gerileme olarak görülebilir fakat aslında bu bizim için iyi bir dönemdi. Çünkü insanlar homurdanmaya başlamıştı ve pek çok üniversitemizin dağınık sistem ve kontrolsüz planı dikkat çekmeye başlamıştı. Bu dönemde başlayan değişim hareketi sayesinde çeşitli avantajlar yakaladık ve bu, şirketlerimizin gelişimi için çok iyi bir işti. Bunun yanı sıra -kişisel bilgisayar ve internet dahil olmak üzere- birçok üniversitenin desteğiyle çok iyi bir dağıtım sistemi tarafından dağıtım işlemi yapıldı.

Şimdi size sormak istiyorum sayın Musk. Dünyada müthiş bir "inovasyon" akımı var, adeta herkes bu akımın peşinden sürükleniyor fakat halen belli kitle dışında ciddi anlamda inovasyonu yakalayan yok. Sizce bu nelerden kaynaklanıyor?

Elon Musk : Yeniliği geliştirmeden önce onu geliştirecek ve sahiplenebilecek bir çevre yaratmak çok önemli. İnsanlar bunu Darwin'in evrim teorisi yoluyla sınıflandırma yapması gibi düşünmekteler; biz belli bir aşamadayız, bir süre sonra başka bir aşamaya geçeceğiz gibi. Bu nedenle insanlar bir şeyler yapmak yerine zamanın başarıya giden yol olacağını düşünüyorlar. Bu kapsamda çok yüksek seviyede teknoloji kurmakla uğraşmayıp bunun zaten zamanla oluşacağını, zamanla kazanmaya başlayacaklarını düşünüyorlar. Bunun yerine kendileri bu değişim sürecinin içerisinde yer almalılar. Yani aslında inovasyon konuşmanın, inovasyonu yapmaktan daha çok rağbet görmesinden kaynaklanıyor diyebiliriz.

Şimdiyse işin girişimcilik kısmına girmek istiyorum. Dillere pelesenk olan bir başka kavram ise "Silikon Vadisi". Dünyanın her beldesinde, her üniversitesinde kurulma amacı güdülüyor fakat sonuç ne yazık ki hüsran. "Orijinal" Silikon Vadisinin başarı nedir? Elon Musk : Tabi ki şimdi bu kesin çözümü olan bir matematik formülü değil. Size "böyle yapılırsa başarı gelir" demem gerçekçi olmaz ama şuna değinmek istiyorum. Az önce belirttiğim gibi, inovasyon gerçekten sizin toplum olarak benimseyebileceğiniz bir şey olmalı. Zaten girişimciliğin çıkış noktası yenilik yapmaktır. Eğer siz bir çevrede inovasyona değer verdiğinizi girişimcilere belli edip onlara hata yaptıklarında ya da girişimleri başarısızlığa uğradığında bunun telafi edilebilir olduğunu hissettirirseniz istediğiniz başarı sizi yakalayacaktır. Bu durum Silikon Vadisi'nin bugünkü konuma gelmesinin en önemli faktörlerinden birisidir.

Şu anda karşımda Paypal, SpaceX, Tesla Motors ve SolarCity'nin fikir sahibi ve yaklaşık 20 milyar dolarlık servetin sahibi bir lider var. Ben bunları göz önünde bulundurarak sormak istiyorum: Bir girişimciyi lider yapan nedir?

Elon Musk:  Aslında iflas etmek her girişimcinin ya da patronun başına gelebilir. Ben de başarılarımın yanı sıra başarısızlıklara da sahibim. Buradan liderlik kısmına gelirsek, girişimciyi lider yapan çok kritik bir an vardır. Girişiminiz/şirketiniz batmıştır ve parasızlıkla karşı karşıyasınızdır. Beni farklı kılan bu anlarda bir başka girişim düşünmek yerine takım arkadaşlarımı tekrar toplayıp kendi geri dönüşümüzü sağlamak oldu. Eğer o anda çekip giderseniz ne ekibiniz takım olabilmiştir ne de siz bir lider. Bu anlarda çözüm odaklı olmalı ve bu durumu kendiniz için liderliğe giden yol; takımınız için ise kişisel gelişimi artırma vesilesi olarak görmelisiniz.

Şimdi tekrardan size dönmek istiyorum Sayın Gates. Bugün dünyayı kasıp kavuran girişimcilik alanlarından birisi de robot teknolojisi. ABD bu konuda hangi adımları atıyor? Ülkenizde sizin de dikkatinizi çeken ne gibi çalışmalar yapılıyor? 

Bill Gates: Gurur vesilemiz olan Manhattan Projesini bir yana koyalım -çünkü o tam anlamıyla çalışan çok özel bir projeydi- Bilgisayarları düzinelerce farklı yaklaşımla çalıştıran yarışmalar yapılmakta ve bunun yanı sıra "The Darpa Robotics Challenge" gibi çok güzel yarışmalar bilim ekibinin desteğiyle yapılıyor. Bu yarışmalar robot bilimine yönelik çok ciddi teknolojiler geliştirilmesinde mutfak işlevini görmekte. Şu anda ilk aklıma gelenler bunlar diyebilirim.

Size son sorum bir tür kıyaslama aslında. Az önce Japonya'ya değinmiştiniz. İnsanlar da teknoloji konusunda zaten ülkenizin Japonya'yla rekabetini büyük bir ilgiyle takip ediyorlar. Peki siz ABD'nin en önemli girişimcilik figürlerinden birisi olarak Amerika ve Japonya'nın girişimcilik stratejilerini nasıl buluyorsunuz?

Bill Gates: Az önce de dediğim gibi Japonya'nın gerek 1980'lerde gerekse günümüzde ciddi anlamda önde olduğu konular mevcut fakat konumuz girişimcilik ve inovasyon ise ben bu iki konuda istikrarlı ve aşamalı bir şekilde yol kat eden bir Amerika karşısında Japonya modelini tavsiye etmem. Bunun yerine, Amerika modelinin son 10 yılda olumlu/olumsuz şeyleri nasıl yaptığına bakarım.

Son sözü size bırakmak istiyorum Sayın Musk. Şirket için başarının formülü bir cümleyle nedir?

Elon Musk: Bu konuda nesnel bir yol ya da harita yok, bu yüzden hata yapmaktan korkmayın.

KAYNAKÇA

1) Becraft, M. (2014). Bill Gates: A Biography (Greenwood Biographies). USA: Greenwood 2) Vance, A. (2015). Elon Musk: Tesla, SpaceX, and the Quest for a Fantastic Future. USA:Ecco 3) McIntire, R.(2015). Elon Musk: Renaissance Man. USA: CreateSpace Independent Publishing Platform 4) https://www.youtube.com/watch?v=TRpjhIhpuiU

NOT: Bu yazı, sitemizde yer almadan önce kurucumuz Mücahit Sakar tarafından kendisine ait Yarının İzinde adlı portalda yayımlanmıştır.